Pytanie pochodzi z Kompasu Księgowo-Kadrowego

Jaką księgę podatkową powinna założyć spółka cywilna, w której jednym ze wspólników jest obcokrajowiec (Austriak), a drugim polski obywatel?

Odpowiedź
W tej sytuacji spółka cywilna może prowadzić podatkową księgę przychodów i rozchodów (PKPiR), ponieważ obcokrajowiec będący wspólnikiem spółki jest obywatelem Unii Europejskiej.
 
Uzasadnienie
Zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych - dalej u.p.d.o.f., osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie, wykonujące działalność gospodarczą, mają obowiązek prowadzić podatkową księgę przychodów i rozchodów, albo księgi rachunkowe, zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający ustalenie dochodu lub straty, podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy, w tym za okres sprawozdawczy (tj. przede wszystkim dla potrzeb zaliczek odprowadzanych w trakcie roku podatkowego).
 
Wspomniane wyżej odrębne przepisy to zapisy ustawy o rachunkowości - dalej u.o.r., zgodnie z którymi księgi rachunkowe powinny prowadzić osoby zagraniczne, oddziały i przedstawicielstwa przedsiębiorców zagranicznych, w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej. Poza tym, obowiązek prowadzenia ksiąg dotyczy: osób fizycznych, spółek cywilnych osób fizycznych, spółek jawnych osób fizycznych, spółek partnerskich oraz spółdzielni socjalnych, jeżeli ich przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy wyniosły co najmniej równowartość w walucie polskiej 2.000.000 euro.
 
W odniesieniu do tych przepisów przez osobę zagraniczną należy rozumieć:
1) osobę fizyczną nieposiadającą obywatelstwa polskiego,
2) osobę prawną z siedzibą za granicą,
3) jednostkę organizacyjną niebędącą osobą prawną posiadającą zdolność prawną, z siedzibą za granicą.
Oznacza to, że wspomniany w pytaniu zagraniczny wspólnik, jako osoba zagraniczna, powinien prowadzić księgi rachunkowe, a nie księgę podatkową. W takiej sytuacji także spółka cywilna, której wspólnikiem jest osoba zagraniczna powinna także prowadzić księgi rachunkowe.
 
Ważne! Zgodnie z przepisami osoby zagraniczne z państw członkowskich Unii Europejskiej (UE), z państw członkowskich Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA) - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym (EOG) oraz osoby zagraniczne z państw niebędących stronami umowy o EOG, które mogą korzystać ze swobody przedsiębiorczości na podstawie umów zawartych przez te państwa z UE i jej państwami członkowskimi,
 
Oznacza to, że obcokrajowcy będący obywatelami UE mają takie same prawa jak obywatele polscy, a zatem mają prawo prowadzenia PKPiR do wysokości wspomnianego wyżej limitu 2.000.000 euro. Wynika to też z przepisów Traktatu ustanawiającego wspólnotę europejską oraz orzecznictwa Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości (ETS).